"ราชาตัวจริง อยู่นี่แล้ว"
"The true king is here."
"King of Bokeh" is a title bestowed by the public, while "True King of Bokeh" is a claim made by the manufacturer themselves.
ผมเชื่อเหลือเกินว่าถึงแม้ว่าจะเป็นเลนส์เก่าที่ถ่ายยาก มีข้อจำกัดเยอะ คุณภาพของภาพแตกต่างจากปัจจุบันมาก, Leica Summilux 35 V1 Steel rim ก็จะยังคงเป็น Holy grail ของหลาย ๆ คนที่หลงไหลในสาย 35mm ถ้าด้านมูลค่าจะเป็นรองก็อาจเป็นรองแค่ Summilux 35 V3 AA เท่านั้น ราคาปัจจุบันก็ไปสบายแล้วกันทั้งคู่
I believe excessively that even though it may be a lens that is challenging to use with many limitations, and its image quality differs significantly from modern lenses, the Leica Summilux 35 V1 Steel Rim still remains the Holy Grail for many enthusiasts who are captivated by the 35mm focal length. In terms of value, perhaps only the Summilux 35 V3 AA could come close to being its successor. Currently, both lenses are skyrocketing in price.
Leica ช่วงหลังนี้เริ่มออกเลนส์ re-issue มาหลายตัว เท่าที่นึก ๆ พอได้ก็มี Summaron 28/5.6 (2016), Thambar 90/2.2 (2017), Noctilux 50/1.2 (2021) และมาถึงตัวนี้ครับ Summilux 35/1.4 Steel rim (2022)
Recently, Leica has begun re-issuing several lenses. As far as I can recall, there have been the Summaron 28/5.6 (2016), Thambar 90/2.2 (2017), Noctilux 50/1.2 (2021), and now, the latest addition, the Summilux 35/1.4 Steel rim (2022).
เลนส์ Steel rim ตัว Original นั้นเป็นหนึ่ง mile stone ของโลกการถ่ายภาพด้วยการเป็นเลนส์ 35 ที่รูรับแสงกว้างถึง f1.4 ตัวแรกของโลก แถมยังออกมาในขนาดที่เล็กกระทัดรัดมาก ๆ จึงไม่แปลกว่ามันจะถูกมองว่าเป็นตำนานแล้วกล่าวถึงกันในวงกว้างมาก ๆ ซึ่งเลนส์ Steel rim รุ่นนี้ผมมีโอกาสได้ทดลองเล่นเอาไว้ด้วยเหมือนกันโดยเอามาเปรียบเทียบกับ V5 FLE อ่านได้ตามลิงค์นี้ครับ https://paronya.wixsite.com/paronya/single-post/2016/11/20/steel-rim-vs-asph-fle
The original Steel Rim lens is a milestone in the world of photography as the first 35mm lens with an aperture as wide as f/1.4. It was also remarkably compact in size, which is why it's often regarded as legendary and iconic in the photography community. I had the opportunity to test and compare the Steel Rim lens with the V5 FLE, and you can read about it in detail in the following link: Steel Rim vs. ASPH FLE
Leica Summilux 1.4/35 V.1 steel rim น่าจะทำตลาดอยู่ในช่วงปี 1961-1966 หาข้อมูลประกอบค่อนข้างยากนิดนึงครับ เพราะหนังสือคู่มือของ Erwin Putt ที่มักจะใช้ประกอบการรีวิวมันไม่ได้กล่าวถึงตัวนี้เอาไว้ (เป็นไปได้ไง เลนส์ออกจะดัง) ดังนั้นกระแสร่ำลือถึงการเลือกใช้องค์ประกอบเลนส์ หรือวัสดุที่ใช้ทำชิ้นแก้วต่าง ๆ จึงมีมากมาย และไลก้าเองก็เป็นค่ายกล้องประเภทที่ไม่ค่อยเปิดเผยรายละเอียดผลิตภัณฑ์ให้ผู้บริโภคได้รับทราบมากมายนัก คาแรกเตอร์ภาพของเลนส์ในแต่ละรุ่นก็แตกต่างกันออกไปอย่างชัดเจนมาก ๆ ไม่ได้มีคาแรกเตอร์ร่วมแล้วพัฒนาต่อยอด จึงเป็นเสน่ห์อีกแบบหนึ่งที่นักสะสมอย่างเรา ๆ ท่าน ๆ ชื่นชอบ และสนุกไปกับมัน
Leica Summilux 1.4/35 V.1 steel rim is likely to have been on the market from around 1961 to 1966. It's quite challenging to find comprehensive information about it because Erwin Putt's reference book, which is often used for reviews, doesn't mention this particular lens (which is possible, as lenses may become famous without being reviewed in such books). Therefore, there's a lot of speculation about the lens's component selection and the materials used for its glass elements. Leica itself is a camera manufacturer that doesn't often disclose product details to consumers. Each generation of the lens has distinct characteristics, and there hasn't been a common thread of continuous improvement. This adds to the allure for collectors and enthusiasts who appreciate and enjoy the unique qualities of each iteration.
35 Summilux has traveled through time for 50 years, ever since its inception.
- V1 steel rim (1961-1966) vs. V5 link: https://paronya.wixsite.com/paronya/single-post/2016/11/20/steel-rim-vs-asph-fle
- V2 pre-ASPH. (19xx) link: https://paronya.wixsite.com/paronya/single-post/2016/11/26/leica-summilux-1435-pre-asph-titanium and https://paronya.wixsite.com/paronya/single-post/leica-summilux-1-4-35-pre-asph-canada
- V3 AA. (1989-1994) vs. V4 link: https://paronya.wixsite.com/paronya/single-post/2017/07/19/leica-summilux-1435-aa-vs-pre-fle
- V4 pre-FLE (1994-2010) link: https://paronya.wixsite.com/paronya/single-post/2017/07/08/leica-summilux-1435-asph-pre-fle-titanium
- V5 FLE (2010-2022) link: https://paronya.wixsite.com/paronya/single-post/2016/11/19/summilux-1435-asph-fle edition 60 link: https://paronya.wixsite.com/paronya/single-post/2019/02/23/summilux-1435-asph-fle-edition-leica60
- V6 FLE2 (2022-present) has yet to be tested by me.
+ pre FLE vs FLE mini review link: https://paronya.wixsite.com/paronya/single-post/2016/12/28/mini-sample-summilux-1435-pre-fle-vs-fle
และในปี 2022 นี้ Leica ก็จัด re-issue Leica Summilux 1.4/35 V.1 steel rim ออกมาให้เป็นที่ฮือฮากันในวงการพอควร ผมเองก็ตื่นเต้นไปด้วย เพราะราคาเปิดตัวออกมาถือว่าไม่แพง (เลนส์ re-issue ส่วนมากเปิดตัวออกมาราคาไม่ค่อยแพง) เลนส์ re-issue ตัวนี้ ไม่ได้ copy ตัวต้นฉบับมาทั้งหมด อาจมีการใช้สูตรเลนส์เดียวกันกับตัว Original แต่ coating เปลี่ยนแปลงไป และการออกแบบภายนอกก็มีการเปลี่ยนไปค่อนข้างมากเช่นกัน ดังนี้
หน้าเลนส์ครับ จาก 39mm กลายเป็น 46mm ทำให้เลนส์ดูอ้วนขึ้นค่อนข้างชัดเจนเมื่อเทียบกับตัว original
Focus tap ยังมี Infinity lock เหมือนเดิม (ดีมาก) แต่การประกอบเปลี่ยนไป ตัวใหม่นี้ใช้โลหะชิ้นเดียวรวมกับแหวนโฟกัสไปเลย จะว่าแข็งแรงก็น่าจะแข็งแรงดีนะครับ แต่ออกแบบมาได้ “ไม่สวยเลย”
มี 6 bit ท้ายเลนส์มาแล้ว ดีมาก
In 2022, Leica also re-issued the Leica Summilux 1.4/35 V.1 steel rim, causing quite a stir in the photography community, including myself. I'm excited about it because the introductory price is considered reasonable (re-issued lenses generally debut at affordable prices). This re-issued lens does not entirely replicate the original version. While it may use the same lens formula as the original, the coating has been changed, and there are significant external design modifications as follows:
The lens front has changed from 39mm to 46mm, making the lens look noticeably bulkier compared to the original.
The focus tab still has the Infinity lock, which is great, but the assembly has changed. The new version uses a single piece of metal combined with the focus ring, which should make it sturdy. However, the design is "not very attractive."
It now includes a 6-bit code on the lens mount, which is excellent.
สเป็คคร่าว ๆ นะครับ
- รหัส 11301
- เลนส์ 7 ชิ้น 5 กลุ่ม
- f1.4-16
- น้ำหนัก 200g ไม่รวมฮูด
Here's a brief overview of the specifications:
Product Code: 11301
Lens Construction: 7 elements in 5 groups
Aperture Range: f/1.4 to f/16
Weight: 200g (excluding hood)
ความเลวร้ายด้านกายภาพของเลนส์ตัวนี้อยู่ที่ฮูดครับ เราได้ฮูดใหม่แบบ Ollux มาด้วย ซึ่งดีมาก หล่อสวย แต่ใส่ฟิลเตอร์แล้วจะใส่ฮูดอันนี้ไม่ได้ ถ้าจะใส่ฟิลเตอร์ก็เป็นอันหมดหล่อ โยนฮูดทิ้งได้ เสียดาย ๆ ผมว่าถ้าออกแบบให้ดี ๆ มันทำได้นะครับ ไม่ยากเกินไปหรอก โอเค ๆ ไลก้าเข้าใจข้อจำกัดนี้เลยแถมฮูดกลมมาให้อีกอัน เป็นแบบหมุนเกลียวเข้าหน้าเลนส์เลย แบบว่าใส่ฟิลเตอร์แล้วหมุนฮูดทับเข้าไปได้อีกชั้น เลนส์มันก็ดูสวยน้อยลงแหละ แต่ที่ยอมรับไม่ได้เลยคือพอใส่ฮูดกลมแล้วภาพมันติดขอบดำ T_T ทบทวนดีไซน์กันดี ๆ ก่อนวางขายดีไหมครับ ของแบบนี้ไม่ใช่เรื่องยากเลย อย่างไรก็ตามตอนต้นปี 2023 ไลก้าออกมาบอกแล้วว่าจะปรับดีไซน์ฮูดกลมอันนี้ให้บางลงและไม่ติดขอบดำครับ แต่ไม่รู้ว่าใช้จริงจะเป็นอย่างไรนะ เรามันพวกรุ่นแรก พวกมีปัญหาาาา ฮ่ะ ๆ ๆ
The physical flaw of this lens lies in its hood. We received a new hood, the Ollux model, which is excellent and beautifully designed. However, when attaching a filter, it's impossible to use this hood. If we want to use a filter, we have to remove the hood entirely. It's a pity. I believe that with proper design, this issue could be easily addressed. Alright, Leica understands this limitation and has provided another round hood as an alternative. It's designed to screw onto the front of the lens, allowing the hood to be rotated over a filter. This makes the lens look slightly less attractive, but what I can't accept is that when the round hood is attached, the image gets vignetting. T_T Let's review the design carefully before it goes on sale. This shouldn't be a difficult issue to solve. However, at the beginning of 2023, Leica announced that they would adjust the design of this round hood to make it slimmer and prevent vignetting. We'll see how it actually performs. We're the first generation to encounter these issues. We're the ones who face the problems. Haha.
เรื่องการจับถือถ่ายภาพปกติตามแบบฉบับเลนส์ไลก้าทั่วไปครับ แต่เลนส์เก่า ๆ ขนาดเล็ก ๆ เหล่านี้มันดีมากครับ เล็ก สั้น เบา พกง่าย ติดกล้องไปไหนต่อไหนได้สบาย ๆ ไม่มีอะไรให้คิดมากเกี่ยวกับห้วข้อนี้ครับ
When it comes to handling and shooting with these old-school lenses, it's pretty much the same as using any other general Leica lens. However, what's great about these small-sized lenses is their compactness, lightness, and portability. They are small, short, and lightweight, making them easy to carry around with your camera wherever you go. There's nothing much to worry about in terms of handling with these lenses.
คุณภาพของภาพ (Image quality)
เลนส์ตัวนี้อย่าไปเทียบเรื่องคุณภาพแบบเป๊ะเหมือนเลนส์สมัยใหม่นะครับ Leica เองได้โชว์ MTF chart ในโปรชัวร์ เรียกว่ายับเลยครับ ฮ่ะ ๆ แต่เสน่ห์มันไม่เกี่ยวกับคุณภาพอย่างที่ว่าอยู่แล้ว
The image quality of this lens should not be compared in terms of sharpness like modern lenses. Leica itself has showcased MTF charts in the brochures, but it's quite misleading. However, its charm doesn't really relate to image quality as already mentioned.
มาถึงเรื่องที่ทุกท่านน่าจะให้ความสนใจว่า Steel rim ตัวใหม่นี้จะให้คุณภาพของภาพเป็นอย่างไรบ้าง แตกต่างจากตัวเดิมมากน้อยแค่ไหน ออกตัวไว้ก่อนเรื่องการเปรียบเทียบกับตัวเดิมผมคงไม่สามารถทดสอบให้ดูกันได้ชัด ๆ นะครับ เพราะว่าไม่มี Steel rim ตัว original อยู่ในมือ (ใครสนใจส่งให้ทดสอบกันก็ยินดีนะครับ อิ อิ) ก็ได้แต่ “ว่ากันว่า” ไปก่อน แน่นอนว่าเลนส์ที่ re-issue ที่ออกมาใหม่ย่อมมีการ coating ผิวเลนส์ที่ไม่น่าจะเหมือนเดิมแล้วครับ เทคโนโลยีต่าง ๆ ก็ดีขึ้นมาก ทำให้ถึงแม้ว่าเลนส์จะมีชิ้นเลนส์ และโครงสร้างของเลนส์เหมือน Original แต่ตัว Coating ที่แตกต่างเองก็สามารถทำให้ได้คุณภาพของภาพที่ต่างออกไปได้ครับ อันนี้ใครมีสองตัวลองเล่นกันดูนะครับ
When it comes to the new Steel Rim lens, everyone might be interested in its image quality. However, it's difficult for me to provide a clear comparison with the original version since I don't have the original Steel Rim lens in hand (I'd be happy to test it if anyone wants to send it to me!). But let me share some insights.
Certainly, the re-issued lens is expected to have improvements in terms of coatings and other technologies, even though the lens elements and structure may be similar to the original. The different coatings alone can significantly affect the image quality, allowing for differences in the resulting photos. So, whoever has both versions, try them out and see for yourself!
ส่วนตัวผมเท่าที่เคยลองเล่น steel rim เมื่อนานมาแล้ว แอบรู้สึกว่าตัว re-issue นี้ให้ภาพที่คมกว่าที่ f1.4 หรืออาจเป็นเพราะ Leica M11 ที่ทำให้ภาพคม เพราะใส่เลนส์อะไรก็คมไปหมด อันนี้ต่างกล้องต่างวาระกันคงจะฟันธงได้ยากครับ
Personally, from my experience playing with the steel rim lens a long time ago, I feel that this re-issue provides sharper images than at f1.4, or it could be because of the Leica M11, which makes the images sharp. Because any lens I put on it becomes sharp. This might be difficult to prove across different cameras and different eras.
ที่ f1.4 ตัวนี้คาแรกเตอร์ตัวนี้อย่างแรง ภาพฟุ้งแต่คม งงไหมครับ คือภาพที่ได้มามันมีความนัว ๆ ฟุ้ง ๆ แต่เมื่อซูมเข้าไปดูแล้วภาพยังคม ยังเห็นเส้นขอบของแบบที่เราถ่ายได้ชัดเจน สำหรับใครที่มาแนวคุณภาพของภาพต้องผ่านตัวนี้ไปเลยนะครับ เลนส์ตัวนี้เหมาะสำหรับคนที่สนุกกับคาแรกเตอร์ของภาพ เรื่องราว และเอกลักษณ์ของมัน โดยที่ f1.4 Vignette ก็เยอะนะครับ เป็นไปตามปกติของเลนส์เลย ความกว้าง 1.4 เป็นรูรับแสงที่ใช้ยากที่สุดครับ แต่ถ้าได้ภาพแล้วมันเด็ดไปเลย สาว ๆ ชอบ สิวหายเกลี้ยง เวลาถ่ายวางแบบไว้กลาง ๆ ภาพนิดนึงจะค่อนข้างปลอดภัยสำหรับภาพที่ใช้ f นี้ครับ
At f1.4, this lens exhibits strong character. The images may initially appear soft and somewhat fuzzy, but upon zooming in, the sharpness is still evident, with clear definition along the edges of the subject. For those who appreciate the character and uniqueness of images produced by this lens, it's a must-have. Vignetting at f1.4 is quite prominent, which is typical for such lenses. Shooting wide open at f1.4 requires skill, but when you nail the shot, it's outstanding. Portrait subjects love it; blemishes disappear like magic. When shooting in well-lit conditions, using f1.4 can be relatively safe for your images.
เลนส์สูตรเก่าคอนทราสต์มักจะต่ำทำให้การถ่ายภาพขาวดำเปิดรายละเอียดส่วนมืดได้ค่อนข้างดี อันนี้ชื่นชอบพอสมควร ถ้าเปิด 1.4 น่าจะได้ดีกว่านี้อีก แต่ตอนถ่ายไม่กล้า กลัวซอฟท์
The vintage lens formula often has low contrast, allowing for good detail rendition in black and white photography. This is appreciated to a reasonable extent. Opening up to f/1.4 should yield even better results than this, but during shooting, I hesitate; I'm afraid of softness.
f2 บิดวงแหวนหน้าเลนส์มานิดเดียว ภาพที่ได้แตกต่างออกไปอีกแบบเลยครับ มีความคมมากเพียงพอแล้ว เป็นหลักประกันว่าภาพไม่เจ๊งแล้วล่ะ เนื้อของภาพของเลนส์สูตรเก่า ๆ พวกนี้จะไม่เหมือนเลนส์สมัยใหม่ รายละเอียดจุกจิก ๆ จะไม่เห็นครับ ภาพจะให้อารมณ์อบอุ่น มีเนื้อมีหนัง มีโทนกลาง ๆ ไม่ได้คมแบบคอนทราสต์สูง แข็ง แบนไปทั้งภาพ บางจังหวะจะติดขอบมืดหนัก ๆ ตรงมุมภาพบ้างนิดนึง
At f/2, just a slight twist of the front lens ring, and the resulting image takes on a completely different character. It's sufficiently sharp, ensuring that the image isn't lacking. The texture of images from these vintage lens formulas won't resemble modern lenses. Tiny details won't be visible. The images evoke a warm feeling, with substance and a mid-tone range. They don't have the razor-sharp contrast of modern lenses, which can sometimes make images appear flat. Occasionally, there might be heavy vignetting at certain points, particularly in the corners.
f1.4 and f2 comparison
โทนสีของเลนส์ตัวนี้ ส่วนตัวนะครับ รู้สึกว่าเลนส์มันจะให้โทนสีที่ออกไปทางฟ้ามากกว่าเลนส์ 35mm เก่า ๆ ที่เคยเล่นสักหน่อยนึง ก่อนหน้านี้ได้เล่น Summilux 1.4/35 V2 pre-ASPH มา มันให้ภาพที่เหลืองกว่า Steel rim re-issue ตัวนี้ค่อนข้างชัดเจน เพราะฉะนั้นเรื่องนี้ใครสนใจจึงควรต้องไปลองเล่นลองดูเอาเองครับผม
Personally, I feel that this lens tends to produce more blue-toned colors compared to some older 35mm lenses I've used in the past. Previously, I've had experience with the Summilux 1.4/35 V2 pre-ASPH, which rendered slightly yellower images compared to this Steel Rim re-issue, which is relatively clearer. Therefore, anyone interested should really go and try it out for themselves.
สรุป ถ้าใครสนใจซื้อมาเล่น ถ้ารู้สึกว่าตัว original มันหายากนักก็ซื้อมาเล่นได้เลย แต่ถ้าใครกังวลเรื่องงบประมาณก็ควรอดใจรออีกสักนิด ตอนนี้ของในตลาดมันยังน้อย ราคามือสองก็ยังสูง อีกหน่อยถ้าของในตลาดเริ่มมากขึ้น ๆ มันจะต้องมีคนใช้แล้วไม่ชอบ ซื้อมือ 1 มาทำมือ 2 ให้ได้สอยอย่างแน่นอนครับ คาดเดาว่าอีกหน่อยราคาแสนเดียวน่าจะหาได้ไม่ยาก… สวัสดี
In summary, if someone is interested in buying and trying out this lens, and they feel that the original version is hard to come by, they can go ahead and make the purchase. However, if budget is a concern, it might be worth waiting for a while. Currently, the availability of these lenses in the market is limited, and second-hand prices are still high. Eventually, as more units enter the market and some users decide to sell, there will be opportunities to purchase them second-hand at more affordable prices. Goodbye!
Leica M11 + Summilux 1.4/35 steel rim re-issue @ f1.4
Leica M11 + Summilux 1.4/35 steel rim re-issue @ f2
Leica M11 + Summilux 1.4/35 steel rim re-issue @ f2
Leica M11 + Summilux 1.4/35 steel rim re-issue @ f2
Leica M11 + Summilux 1.4/35 steel rim re-issue @ f1.4
Leica M11 + Summilux 1.4/35 steel rim re-issue @ f2
Comments